Feest! 1945
Toen de Canadezen de laatste Duitsers uit de gemeente Heerenveen hadden verdreven, brak er een enorme feestvreugde los. Vlaggen kleurden de straten en overal ontvingen juichende en dansende mensen de bevrijders. De spanning van vijf jaar onderdrukking viel van de meesten af. Het feest werd nog een dunnetjes overgedaan toen op 5 mei de Duitse troepen in Nederland capituleerden. Geallieerde militairen werden spontaan op de schouders genomen en de waarnemend burgemeester Ekke de Haan kreeg een staande ovatie. Een dag later hield de NBS een overwinningsparade door een geheel in ‘vlaggentooi’ gezet Heerenveen.
Bevrijdingsfeesten
Op 24, 25 en 26 mei werd in Heerenveen officieel de bevrijding gevierd en herdacht, Het programma bestond uit zang, muziek, dans, sport, kinderspelen, een wielerwedstrijd op anti-pech banden en een groots vuurwerk. Ook werd er een gekostumeerde optocht gehouden, waarin diverse gebeurtenissen uit de oorlog werden afgebeeld. Opvallend onderdeel van de stoet was een heuse ‘Hitlerfiguur’.
Ook in de dorpen werden rond die tijd bevrijdingsfeesten georganiseerd. Gefeest werd er ook door organisaties als de BAB, de gaarkeuken en NBS die zachtjesaan werd opgeheven. In liedjes en declamaties werden de gebeurtenissen uit de oorlog nog weer eens gememoreerd. Een bijzondere feestavond vond op 26 april 1945 plaats in café Van der Laan in Bontebok. Daar kregen de medewerkers van de LO, namens alle Joden die in de gemeente ondergedoken hadden gezeten een oorkonde overhandigd.
Canadezen
Friesland werd bevrijd door de 3e infanteriedivisie van het 2e Canadese legerkorps. Welk onderdeel als eerste de Heerenveense gemeentegrens passeerde is niet precies bekend. Waarschijnlijk waren dat de Royal Canadian Dragoons, een gemotoriseerde verkenningseenheid. De bevrijdingstroepen bleven slechts korte tijd in de gemeente. Al snel trokken ze verder in noordelijke richting.
Langer bleef het Irish Regiment of Canada, dat op 15 juni 1945 in Heerenveen werd ingekwartierd. Zo’n 800 soldaten vonden gastvrij onderdak bij particulieren en in enkele openbare gebouwen. Niet al deze militairen waren keurige en oppassende mannen en de omgang tussen hen en de Heerenveense vrouwen baarden de autoriteiten en vele ouders dan ook zorgen. Daar stond tegenover dat de militairen erg veel last hadden van de ‘bedelzucht van de jeugd’ die uit was op chocolade en sigaretten. Over het algemeen was de verstandhouding echter uitstekend.
De komst van Canadezen bracht leven in de brouwerij. Regelmatig zag men de mannen van het doedelzakcorps van het regiment in hun keurige kilts door de plaats marcheren. En een speciaal in het leven geroepen Entertainment Committee Heerenveen organiseerde gezamenlijke dansavonden en sportwedstrijden. Gedanst werd er vooral in de Blauwe Zaal van de Schouwburg, die door de Canadezen was omgedoopt in de Green Hacle Club. Hier werd op 24 november ook een afscheidsfeest gegeven voor de Canadezen die 30 november 1945 weer naar huis vertrokken.
